IOT gözegçilik edilmeli, birleşdirilmeli we özara täsirleşmeli islendik obýektiň ýa-da prosesiň, şeýle hem ses, ýagtylyk, ýylylyk, elektrik, mehanika, himiýa, biologiýa, ýerleşiş we beýleki zerur maglumatlaryň hakyky wagtda ýygnalmagyna degişlidir. Maglumat datçikleri, radio ýygylygyny kesgitlemek tehnologiýasy, global ýerleşiş ulgamy, infragyzyl datçikler, lazer skanerleri we ş.m. ýaly dürli enjamlar we tehnologiýalar arkaly tora girmek , zatlary we amallary tanamak we dolandyrmak.Zatlar interneti, özbaşdak çözülip bilinýän ähli adaty fiziki jisimlere özara baglanyşykly tor emele getirmäge mümkinçilik berýän internete, adaty telekommunikasiýa ulgamyna we ş.m. esaslanýan maglumat göterijisidir.
“Internet of Things” dünýäsinde aragatnaşyk standartlaryna giriş
Zatlar internetiniň aragatnaşyk tehnologiýasyny signal geçiriş aralygyna görä gysga aralyga we uzak aralyga bölmek mümkin.Esasy tehnologiýalara laýyklykda gysga aralyk geçiriş tehnologiýasy Wi-Fi, ZigBee, Z-Wave, Thread, Bluetooth ™, Wi-SUN we ş.m. esasan ykjam telefonlar, planşetler we geýilýän enjamlar ýaly bar bolan ykjam enjamlara ulanylýar, ýa-da akylly öý, akylly zawod we akylly yşyklandyryş we beýleki ugurlar.Geçmişde uzak aralyk aragatnaşyk tehnologiýalary esasan 2G, 3G, 4G we beýleki ykjam aragatnaşyk tehnologiýalarydy.Şeýle-de bolsa, uly geçirijilik giňligi we pes gijikdirme ýaly zatlaryň internetiniň (iot) dürli geçiriş talaplary sebäpli, köp iot programmalarynda kiçi maglumat paketiniň talaplary we ýokary gijä çydamlylygy bar we şol bir wagtyň özünde has giň ýa-da çuňňur gurşap almaly. ýere we beýleki gaty goralýan ýerlere.Aboveokardaky programmalar üçin uzak aralyk we pes energiýa sarp edýän aragatnaşyk tehnologiýasy işlenip düzüldi, bu bilelikde “Power Power Wide Area Network” (LPWAN) diýlip atlandyrylýar we NB-IoT ulanyjy ygtyýarnamasy üçin esasy spektr aragatnaşyk tehnologiýasydyr.Aşakda “Internet of Things” ulgamynyň ýönekeý arhitektura diagrammasy bar.
Gysga aralyk simsiz aragatnaşyk tehnologiýasy: “Internet of Things” dünýäsiniň iň soňky kilometri
Uzak aralyk simsiz aragatnaşyk tehnologiýasynyň aýratynlyklaryna laýyklykda saýlanylsa, umumy mikrokontroller bilen gysga aralyk aragatnaşyk terminal enjamynda, esasanam maglumat ýygnamak üçin datçikler bilen möhüm rol oýnaýar.
WIFI: IEEE 802.11 standartyna esaslanýan simsiz LAN, simli LAN-yň gysga aralyk simsiz uzalmagy hökmünde kabul edilip bilner.WIFI gurmak üçin zerur zat simsiz AP ýa-da simsiz marşrutizator, bahasy bolsa arzan.
Zigbee:IEEE802.15.4 pes tizlik, gysga aralyk, az energiýa sarp etmek, iki taraplaýyn simsiz aragatnaşyk tehnologiýasy LAN aragatnaşyk protokoly, gyrmyzy ary protokoly diýlip hem atlandyrylýar.Aýratynlyklary: rangeakyn aralyk, pes çylşyrymlylyk, öz-özüňi guramak (öz-özüňi düzmek, öz-özüňi bejermek we öz-özüňi dolandyrmak), az energiýa sarp etmek we maglumatlaryň pesligi.ZigBee protokollary fiziki gatlak (PHY), mediýa giriş dolandyryş gatlagy (MAC), transport gatlagy (TL), tor gatlagy (NWK) we aşakdan ýokara programma gatlagy (APL) bölünýär.Fiziki gatlak we mediýa giriş dolandyryş gatlagy IEEE 802.15.4 standartyna laýyk gelýär.Esasan Sensor we Dolandyryş programmalary üçin ulanylýar.Iň ýokary geçiriş tizligi degişlilikde 250kbit / s, 20kbit / s we 40kbit / s bolan 2,4 GGs (dünýäde meşhur), 868MHz (Europeanewropanyň meşhur) we 915MHz (Amerikanyň meşhur) üç ýygylyk zolagynda işläp biler.10-75 m aralykda bir nokat geçiriş aralygy, ZigBee simsiz maglumat geçiriş ulgamy platformasy bolup, tutuş ulgam aralygynda, her ZigBee tor maglumat geçiriş moduly biri-biri bilen aragatnaşyk saklap biler. Çäklendirilmedik giňelmek üçin standart 75 metr aralyk.ZigBee düwünleri gaty güýçli, batareýalary alty aýdan iki ýyla çenli we uky re 10iminde 10 ýyla çenli dowam edýär,
Z-tolkun: Daniýa kompaniýasy Zensys tarapyndan ýolbaşçylyk edilýän RF, arzan bahaly, az sarp edilýän, ýokary ygtybarly we tor üçin amatly gysga aralyk simsiz aragatnaşyk tehnologiýasy.Iş ýygylygy zolagy 908.42MHz (ABŞ) ~ 868.42MHz (Europeewropa), we FSK (BFSK / GFSK) modulirleme tertibi kabul edildi.Maglumat geçiriş tizligi 9,6 kb-dan 40kb / s-a çenli, signalyň täsirli örtügi içerde 30 metr we açyk meýdanda 100 metrden gowrak bolup, dar giň zolakly programmalar üçin amatly.Z-Wave dinamiki marşrut tehnologiýasyny ulanýar.Her Z-Wave torunyň öz tor salgysy (HomeID) bar.Tordaky her düwüniň salgysy (NodeID) Dolandyryjy tarapyndan bellenilýär.Her ulgam dolandyryş düwünlerini goşmak bilen iň köp 232 düwün (Gullar) saklap biler.Zensys, Windows programma üpjünçiligi we kompýuter programma üpjünçiligi dizaýny üçin içindäki API funksiýalaryny döredijiler üçin Dynamically Linked Library (DLL) bilen üpjün edýär.Z-Wave tehnologiýasy bilen gurlan simsiz ulgam diňe bir enjam enjamlarynyň üsti bilen öý enjamlaryny uzakdan dolandyrmagy amala aşyryp bilmez, Z-Wave torundaky enjamlary internet ulgamy arkaly dolandyryp biler.
Iş wagty: -anwar-02-2023
